Waarom een open, lerende en actiegerichte cultuur de toekomst heeft
Een open, lerende en actiegerichte cultuur biedt kansen voor organisaties op veel fronten. Juist in deze complexe tijd met ontwikkelingen die impact hebben op ons allemaal. Maar hoe realiseer je zo’n cultuur binnen jouw organisatie, wat zijn de uitdagingen hierbij en hoe bied je deze het hoofd?
Een toekomstbestendige organisatiecultuur
De wereld verandert steeds sneller en het vraagt veel van organisaties om die verandering bij te benen. Werkwijzen en oplossingen die voorheen succes garandeerden, werken niet altijd meer en zijn toe aan vernieuwing. Organisaties ontkomen er niet meer aan om bewust na te denken over hun strategie en de manier waarop zij ondernemen. Organisaties die succesvol willen blijven, moeten rekening houden met toekomstbestendig ondernemen in een snel veranderende wereld.
Dat vergt steeds meer aanpassingsvermogen van organisaties en daarmee ook van hun mensen. Dit vraagt om een open, lerende en actiegerichte organisatiecultuur die medewerkers continu uitdaagt én ondersteunt om essentiële vaardigheden te blijven ontwikkelen die in de huidige tijd onmisbaar zijn. Denk bijvoorbeeld aan wendbaarheid, verbindingskracht en verbeterkracht.
De lerende organisatie
Een veelgehoorde term in deze context is de lerende organisatie. Maar wat is een lerende organisatie precies? Hoewel iedere organisatie haar eigen, unieke DNA heeft, hebben lerende organisaties wel een aantal gemeenschappelijke kenmerken.
Lerende organisaties richten zich bewust op het vergroten en met elkaar verbinden van het leren en het leervermogen van medewerkers, en daarmee de organisatie als geheel. Dit gebeurt op zo’n manier dat er continue verandering ontstaat op individueel, team- en organisatieniveau in de richting van de gewenste doelen en opbrengsten van de organisatie. Een lerende organisatie is geen doel op zich. Het gaat deze organisaties erom zo goed mogelijk aan te sluiten op de voortdurend veranderende omgeving om zo van toegevoegde waarde te blijven bieden.
Een lerende organisatie stimuleert én faciliteert alle medewerkers in leren en ontwikkelen. Een lerende organisatie deinst er niet voor terug om zichzelf op regelmatige basis opnieuw uit te vinden. Binnen een lerende organisatie zijn mensen en afdelingen op alle niveaus voortdurend bezig met het verbeteren van hun capaciteiten en processen, zodat ze kunnen bereiken wat ze écht willen. Nieuwe ambities worden aangemoedigd en verbonden aan bredere doelstellingen op organisatieniveau.
Open, lerende en actiegerichte cultuur
Veel organisaties investeren al in training en ontwikkeling van hun medewerkers. Toch zie je in de dagelijkse praktijk dat de gewenste en verwachte effecten als het gaat om daadwerkelijke verandering en verbetering vaak uitblijven. Leren en ontwikkelen staan echter niet op zichzelf, maar zijn onlosmakelijk verbonden met cultuur en leiderschap.
Daarom spreken wij ook liever over een open, lerende en actiegerichte cultuur in plaats van een lerende organisatie. Natuurlijk is leren een essentieel onderdeel in dit geheel. Maar om leren en ontwikkelen écht in te kunnen bedden in je organisatie zijn een open en actiegerichte cultuur minstens zo belangrijk. Zonder dat is de kans van slagen erg klein.
Van leren naar doen
Naast dat medewerkers de juiste vaardigheden ontwikkelen om verandering het hoofd te kunnen bieden, is het ook belangrijk dat zij deze vaardigheden inzetten en actie ondernemen wanneer de situatie daarom vraagt. Geen obstakels uit de weg gaan of blijven afwachten, maar de vrijheid voelen en durven nemen om zich uit te spreken en proactief te handelen.
Hierbij is het belangrijk dat medewerkers gemotiveerd zijn en zich betrokken voelen bij de organisatie. Zaken die daarbij een rol spelen zijn: geloven dat je in staat bent om je werk op een goede manier te doen, autonomie en een prettige werksfeer.
Om een proactieve houding te ondersteunen is het essentieel dat er een open cultuur heerst binnen de organisatie. Als medewerkers durven aan te geven dat er iets niet goed gaat of beter kan, is dat positief voor de organisatie. Dit vraagt om een zekere mate van psychologische veiligheid.
Veiligheid zorgt voor openheid
Psychologische veiligheid creëert een omgeving waarin mensen vrijuit vragen stellen, ideeën delen en feedback geven. Iedereen voelt de gelegenheid voelt om haar of zijn standpunt naar voren te brengen om tot een best mogelijke oplossing te komen. Zonder dat karaktereigenschappen, persoonlijke relaties en het omzeilen van verantwoordelijkheden daarin een rol spelen. Psychologische veiligheid is in essentie het gevoel hebben jezelf vrij uit te kunnen spreken zonder dat daar de relatie bij in het geding komt.
Medewerkers die zich veilig voelen binnen de organisatie zullen sneller naar voren stappen om problemen aan te kaarten. Een open houding vanuit zowel collega’s als leidinggevenden zorgt er dus voor dat er eerder actie kan worden ondernomen, waarmee grotere problemen voorkomen worden. Een psychologisch veilige omgeving stimuleert een mindset waarbij iedereen input ziet als potentiële leerwinst.
Geen doel op zich maar een middel
Directie en management hebben een essentiële rol als het gaat om het creëren van een open, lerende en actiegerichte cultuur. Het gaat erom de juiste balans te vinden tussen de verschillende succesfactoren. Daarbij is het goed om je te realiseren dat een open, lerende en actiegerichte cultuur geen doel op zich is. Het is een middel om doelen in lijn met de strategie en visie van de organisatie te realiseren.
Verbindend leiderschap en heldere communicatie spelen hierin een belangrijke rol. Het zorgt ervoor dat ‘leren’ niet gezien wordt als iets wat naast ‘het gewone werk’ nog gedaan moet worden. Leren wordt dan een onderdeel van het werk en tegelijkertijd omgezet in actie. Een open werksfeer waarin je ideeën en input verwelkomt draagt bij aan de juiste balans. Het creëert als het ware een voedingsbodem voor innovatie, verbetering en ondernemerschap.
Zo ontstaat er een cultuur waarin iedereen zichzelf kan zijn en waar er ruimte is om fouten te maken en daarvan te leren. Feedback wordt gezien als een leermoment en een manier om je werk beter of efficiënter uit te kunnen voeren. Als leidinggevende heb je hier een belangrijke coachende rol in en is het nodig om deze open, lerende en actiegerichte cultuur te faciliteren en hier het voortouw in te nemen.
Zo werk je aan een open, lerende en actiegerichte cultuur
- Het begint bij directie en management die voortdurend leren faciliteren en stimuleren. Belangrijk is dat directie en management zichzelf ook lerend opstellen en zorgen voor een duidelijke gemeenschappelijke visie. Hierin spelen zij een verbindende rol door momenten te creëren waarop de kennisuitwisseling tussen afdelingen, teams en medewerkers ruim baan krijgt.
- Stimuleer een actiegerichte cultuur die gericht is op verbinden en verbeteren en die is ingebed in alle lagen en afdelingen van de organisatie. Geef teams en individuele medewerkers eigen verantwoordelijkheden en de ruimte om te experimenteren en professionaliseren. Faciliteer daarbij leren in teamverband.
- Zorg voor een open werksfeer in een veilige setting, waarbij sprake is van een gezond spanningsveld tussen autonomie en autoriteit. Dit vraagt om zelfbewuste leiders die verbinding en draagvlak weten te creëren zonder daarbij de verschillende belangen uit het oog te verliezen.
Meer de diepte in? Volg de Masterclassreeks “Toekomstbestendig Leiderschap“. Een uniek programma in samenwerking met hoogleraren verbonden aan Nyenrode Business Universiteit.
Wij helpen je verder
Wil je meer weten over een open, lerende en actiegerichte cultuur en hoe je die realiseert binnen je organisatie? Neem contact op met Jacqueline Hendriks. Zij gaat hierover graag met je in gesprek.
Bel 06-51387631 | |
jhendriks@ranger.nl |
Ontvang elke maand waardevolle tips en inzichten |
|